Hoe denken Wageningse jongeren over mentale zorg?

Wat zijn de behoeften, zorgen en ideeën van jongeren rondom mentale zorg? Een team van ervaringsdeskundigen gaat hierover in gesprek met Wageningse jongeren tussen de 17-25 jaar die te maken hebben (gehad) met mentale problemen. “Het doel is jongeren meer een stem te geven in hoe dingen georganiseerd worden”, vertelt Nick Noorlander, lid van de projectgroep. “Zodat de oplossingen die bedacht worden, meer op hen gericht zijn in plaats van op het systeem.” De pilot is net gestart en eindigt in mei, waarna de resultaten en de meest geslaagde methodes voor participatie worden gepresenteerd aan de coalitie Mentaal vitaal.

Heel toepasselijk spreken we met Nick af in de stadskamer van Thuis Wageningen, de plek waar Wageningse inwoners samen kunnen komen. Er staat muziek aan, verschillende tafeltjes zijn bezet en koffie en thee staan klaar. De deur gaat regelmatig open en mensen stappen uit de regen de warme kamer binnen. Veel mensen kennen elkaar bij naam en een aantal keer ‘stoort’ iemand ons om gedag te zeggen tegen Nick. Het moge duidelijk zijn dat mensen zich hier fijn voelen. En dat is óók belangrijk in de pilot waarbij Nick betrokken is. Nick: “Het is nog steeds een taboe om over mentale gezondheid te praten. Mensen vinden het moeilijk om te zeggen: ‘Ik kan vandaag niet goed meedoen, want m’n hoofd werkt niet mee’. Jongeren spreken zich pas uit wanneer ze zich veilig voelen om hun gevoelens en ideeën te uiten. Bij de activiteiten die we organiseren zijn vrienden en familie daarom ook welkom als een jongere zich hierdoor comfortabeler voelt.”

Welke activiteiten zijn dat?

“Dat weten we nog niet”, vertelt Nick opgewekt. “Dat is juist het idee, dat we die mét elkaar bedenken. Net zoals we de oplossingen voor het vraagstuk co-creëren met de jongeren zelf. Het helpt daarbij dat de activiteitengroep heel divers is. Dat zorgt voor verschillende ideeën. En ieder heeft weer een eigen persoonlijk netwerk, waardoor we veel jongeren kunnen bereiken.”

Werkvormen én oplossingen co-creëren

De pilot is gestart met een verkenning van het vraagstuk: wie raakt dit? Wat speelt er? Wat is er al bekend? “Daarna worden de activiteiten bedacht en georganiseerd. Met de jongeren samen ontdekken we dan waar de grootste behoefte zit en komen we gezamenlijk tot ideeën voor oplossingen. Die ideeën kunnen vervolgens uitgeprobeerd en gemeten worden”, legt Nick uit. Bij deze pilot evalueren ze ook de werkvormen die gebruikt worden: wat werkt goed en wat kan beter? Daarmee ontdekken ze welke methodes het beste werken voor het betrekken van jongeren.

Wat kunnen professionals uit zorg en welzijn nu al anders doen?

De inzichten uit deze pilot gaan uiteindelijk ook de zorgprofessionals helpen om jongeren de mentale hulp te bieden die ze daadwerkelijk willen hebben. Maar wat kunnen professionals nu al doen? Nick: “Ik zie dat mensen het moeilijk vinden om zich uit te spreken, maar dat het ook heel moeilijk is om mentale hulp te vinden. Voor bijvoorbeeld de lgbtqia+ community is het zorgaanbod nog niet goed aangesloten bij de behoefte van de burgers. De plekken waar mensen wel terecht kunnen, zijn vaak ook nog onbekend. Mijn tip voor professionals is daarom: houd ook goed in de gaten wat andere organisaties doen zodat je iemand met een vraag goed kan verwijzen of verder kunt helpen.”