Afscheid van een Vitale Gelderse Vallei!

Toen ik 7,5 jaar geleden begon als nieuwe bestuurder van ouderenzorgorganisatie Vilente en enige tijd later op zoek ging naar regionale samenwerking, werd er in de Gelderse Vallei gestart met een bijzonder initiatief. Verschillende zorgpartijen gingen samenwerken om de zorg vitaler en gezonder te maken. Onder de naam Vallei Vitaal werden de eerste stappen gezet richting een gezondere Gelderse Vallei.

Aanjager was zorgverzekeraar Menzis die, door middel van een meerjaren contract, met Ziekenhuis Gelderse Vallei afsprak om te streven naar minder behandelingen in het ziekenhuis en meer zorg in de eerste lijn. Bij dat initiatief sloten naast het ziekenhuis en Menzis de huisartsen aan. Het besef dat een wel heel groot deel van de zorgvraag afkomstig was van ouderen, maakte dat een aantal ouderzorgorganisaties in de regio zich snel aansloten; Opella, Icare, Santé Partners en Vilente. Later aangevuld met Zinzia, Charim en Norschoten.

Van ziekte en zorg naar vitaliteit en gezondheid

Enige tijd later, midden in de Covid-pandemie, ontstond Vallei Vitaal & Gezond. Dat ging nog een stap verder en verenigde naast bovengenoemde zorgpartijen ook nog de gemeenten, het sociaal domein, woningcorporaties en de publieke gezondheid. Oftewel al diegenen die nodig zijn om te komen tot een gezonde en vitale regio. Vanuit de principes van het ‘population health management’ werd gewerkt aan het omdraaien van ziekte en zorg naar vitaliteit en gezondheid. Dit vanuit het besef dat de gezondheidszorg voor maar maximaal 15% jouw gezondheid en welzijn bepaalt. Belangrijker zijn je leefomstandigheden, waar je woont, waar en hoe je opgroeit, of je bent opgeleid en of je werk hebt, hoe je sociale omgeving is. Onderzoeken tonen aan dat vergelijkbare trajecten, gebaseerd op ‘population health management’, wereldwijd op termijn leiden tot grotere patiënttevredenheid, een gezondere bevolking, meer voldane professionals en minder zorgkosten.

Krachtige, regionale samenwerking

En toen kwam IZA (en WOZO en GALA en SPUK en etc.). Naast Vallei Vitaal en Vallei Vitaal & Gezond bestond er nog een samenwerkingsverband in de Gelderse Vallei. Dat was de Coalitie Preventie, die voortkwam uit het landelijke Preventieakkoord. Deze drie regionale samenwerkingsverbanden in de Gelderse Vallei gingen op in de Vitale Gelderse Vallei. Een krachtig regionaal samenwerkingsverband dus, dat steunt op het vele werk dat er pré-IZA aan vooraf ging. Naast het samengaan verbreedde de respectievelijke achterbannen zich ook: alle gemeenten uit de Gelderse Vallei sloten aan evenals de woningcorporaties, de sociaal werkorganisaties, de ouderenzorgorganisaties etc.

Verkleinen gezondheidsverschillen

De Vitale Gelderse Vallei is een uniek samenwerkingsverband gericht op het stimuleren van een gezonde, vitale, veerkrachtige leefomgeving, waarbij bovendien verkleining van gezondheidsverschillen wordt nagestreefd. Dat gebeurt in zogeheten coalities waarin aandacht is voor respectievelijk vitaal ouder worden, kansrijk opgroeien, mentaal vitaal, passende acute zorg en passende zorg en ondersteuning bij multi-problematiek. Daaromheen zijn belangrijk voorwaardelijke coalities gesmeed als ICT en digitalisering, data, onderzoek en kennis en inwonerparticipatie.

Het geheim van de Gelderse Vallei

De op deze wijze gedurende jarenlange opgebouwde samenwerking is absoluut bijzonder! Niet voor niets was de Vitale Gelderse Vallei de eerste regio in het land met een regioplan en dienden we als voorbeeld voor velen. Vaak heb ik ‘het geheim van de Gelderse Vallei’ mogen uitleggen en toelichten aan bezoekende partijen. De Gelderse Vallei is ook een begrip bij het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Ik vond het bijzonder inspirerend om bij te mogen dragen en deel te mogen nemen aan een initiatief met zo’n groot belang. Gelukkig ben ik, dat ik aanwezig mocht zijn bij de oprichting en de start bij veel van deze initiatieven. Veelal zat ik in de stuur- of regiegroep en werd me gevraagd om voor te zitten.

De weg naar elkaar vinden

Een hele mooie, nuttige en fijne bijkomstigheid is dat iedereen in de regio elkaar leert kennen en makkelijker de weg naar elkaar weet te vinden. Dat geldt voor bestuurders, verantwoordelijk management en professionals. Allemaal met de ambitie om, gezamenlijk, de regio leefbaarder te maken, vanuit eenieders eigen positie en perspectief. Fantastisch!

Fan van het allereerste uur

En hier eindigt het dan, voor wat mij betreft. Ik ga wat anders doen. Vanaf 1 augustus treed ik toe tot de Raad van Bestuur van Philadelphia, een landelijke organisatie voor zorg en ondersteuning aan mensen met een beperking. De kans dat ik dan zelf nog aan regiotafels zit is niet zo groot, maar dat neemt niet weg dat ik het opgedane gedachtegoed meeneem. Want als supporter of fan van het allereerste uur, zit dat in alle vezels van mijn lijf! Gelukkig komt dat ook helemaal overeen met de missie en visie van Philadelphia.

Tot slot: een overdenking

Een kleine overdenking mijnerzijds tot slot. Er is een risico geslopen in het regionale samenwerken onder IZA. En dat betreft het vergaderen en het vergadercircuit. En als het nou alleen ging om ‘hoe maken we de zorg beter’ of ‘hoe vergroten we het welzijn’, maar dat is dus niet zo. Meer en meer gaat het om het proberen binnen te halen van de zogeheten transformatiegelden. Daar is heel wat voor nodig, want daar worden heel veel eisen aan gesteld. En naar die goede plannen wordt heel intensief gekeken of wel voldoende helder wordt gemaakt wat de exacte verbeteringen zullen zijn. Een inschatting die op voorhand niet te maken valt. Immers, we gaan het allemaal anders doen. Vaak moeten plannen worden aangepast, overgedaan, tot vervelends en energieuitputtends aan toe. Dat is jammer. Ik zou zeggen, stimuleer de professionals en hun plannen voor het verbeteren van de gezondheid en het welzijn in de regio. Sluit aan bij hun enthousiasme. Ga het doen, begin eraan. En lukt het om er uiteindelijk geld voor te krijgen, dat is dan mooi meegenomen.

Maar ik ben ervan overtuigd dat met de inzet en betrokkenheid van allen de initiatieven van de Vitale Gelderse Vallei blijven groeien en bloeien. Samenwerken aan gezondheid en vitaliteit met deze fijne mensen in deze fijne sfeer zorgt ervoor dat het verschil gemaakt kan worden. Blijf werken aan een gezonde toekomst voor de regio en inspireer eenieder om hetzelfde te doen. Op een gezonde en vitale Gelderse Vallei!