Dit vinden jongeren van mentale gezondheid(szorg)

Wat zijn de behoeften, zorgen en ideeën van jongeren rondom mentale zorg? Een team van ervaringsdeskundigen ging hierover in gesprek met Wageningse jongeren tussen de 17-25 jaar die te maken hebben of hadden met mentale problemen. Het project – uitgevoerd door Thuis Wageningen – liep van februari tot en met mei 2025. De uitkomsten en aanbevelingen zijn nu bekend. De inzichten over deze vorm van inwonersparticipatie zijn ook interessant voor andere gemeenten en organisaties uit zorg en welzijn.

De gesprekken met de jongeren leverde zes belangrijke inzichten op:

De verbinding in de samenleving wordt gemist door jongeren en het praten over emoties, grenzen, consent (niet alleen seksueel) blijkt moeilijk. De omgeving reageert niet altijd even goed, herkent signalen niet, weet niet hoe te reageren, is zelf kwetsbaar, of wimpelt problemen weg. Jongeren kloppen laat aan voor hulp, verdwalen in het zorgsysteem en lopen tegen financiële grenzen aan bij het verkrijgen van hulp die ze zelf passend vinden. Jongeren hebben daarnaast meer behoefte aan gelijkwaardigheid en menselijkheid in de zorg. Dat er bijvoorbeeld gevraagd wordt: “Vind je het fijn als ik wat voorleg of als ik de opties bied?”.  

De tien aanbevelingen voor inwonersparticipatie  

Jongeren openen zich sneller in informele, vertrouwde omgevingen met bekende gezichten en een veilige sfeer. Laagdrempelig en persoonlijk contact, tijd en aandacht zijn daarom belangrijk. Jongeren weten zelf wat werkt en delen dat wanneer ze als gelijkwaardig worden behandeld. Houd ook rekening met taal. Niet iedereen herkent zich in termen als ‘mentale gezondheid’; die kunnen afstand creëren of als te medisch worden ervaren.

Belangrijke voorwaarden om inwonersparticipatie goed vorm te geven zijn: goede samenwerking in het projectteam, waar ook ervaringsdeskundigen in zitten. Betrokkenheid van stakeholders zoals gemeenten en onderwijsinstellingen. Tijdige communicatie en werving op de plekken waar de inwoners komen.

De tien aanbevelingen zijn:

Hoe nu verder?

De coalitie Mentaal vitaal van de Vitale Gelderse Vallei houdt naar aanleiding van de adviezen verbinding met de inwoners. De projectleider laagdrempelige steunpunten heeft hiervoor bijvoorbeeld al kennisgemaakt met de projectleider in Thuis Wageningen. De overige adviezen worden in het programmateam besproken en geïmplementeerd waar mogelijk. We proberen zo veel mogelijk passende verbindingen te maken tussen de adviezen die uit het project komen en de werkzaamheden van de coalitie.  

Vragen

Wil je meer weten over dit onderwerp of de uitkomsten van het project? Neem dan contact op met programmamanager Carla Lens.